Новости

Светски ден на СИДА 2024

На први декември, 2024, ЗАЕДНО ПОСИЛНИ го одбележа Светскиот ден на СИДА и воедно прослави својот 15 роденден на пригоден настан и аукција.

Според СЗО Светскиот ден на свесноста за СИДА се одбележува веќе 36 години, па така и оваа година ЗАЕДНО ПОСИЛНИ организираше добротворна забава под слоганот „ХИВ не ме прави помалку човек“. Македонија заедно со сите држави на Обединетите нации имаат за цел ставање крај на епидемијата на ХИВ до 2030 година. За жал, стигмата и дискриминацијата се сè уште дел од животите на лицата што живеат со ХИВ и затоа нашето здружение продолжува да се бори за намалување на стигмата и дискриминацијата во Македонија.

Со таа цел, нашето здружение на 1 декември, 2024 организираше добротворна аукција во МАККА Бар со почеток во 20 часот, и ноќна добротворна забава на 7 декември. Настанот беше еднакво отворен за поддржувачите и соработниците на здружението, како и за пошироката јавност. Оваа година, во соработка со Факултетот за арт и дизајн при Европскиот универзитет во Скопје, под менторство на професор Гордана Вренцоска, 18 студенти дизајнираа 20 предлог решенија за постери. Дизајните беа изложени за време на настанот како дел од донаторските активности. Покрај постерите, неколку предмети со студентските дизајни беа исто така дел од базарот.

Катерина Синадиновска беше модератор на настанот и водител на аукцијата, додека Соња Исмаил беше ди-џеј на вечерта. Во друштво на поддржувачи, членови на здружението, студенти и пријатели, Андреј Сених и Румена Ѓердовска Којчески се обратија кон публиката, осврнувајќи се на успесите од минатото и предизвиците на иднината. Професор Вренцоска се заблагодари на студентите за завршената работа и ја издвои соработката со ЗАЕДНО ПОСИЛНИ како одлична. Благодарници за студентите, донаторите и основачите на здружението беа доделени во текот на настанот.

Како признание за исклучително залагање во грижата за луѓето што живеат со ХИВ беа доделени и благодарници на д-р Ивана Панчевска, д-р Наташа Хаџи Николова Алпачинова, д-р Вјолца Алији и д-р Фанка Гилевски и д-р Илир Османи од Систина Офталмологија Скопје.

Вториот дел од вечерта беше посветен на аукција на 8 од најдобрите студентски дизајни. Преку интеракција со публиката сите парчиња беа успешно продадени низ забавен процес на лицитација. Дизајните врамени во квадратни рамки беа лицитирани како слики кои можат да се постават во приватен или професионален простор. Сите парчиња носат превентивни пораки за ХИВ инспирирани од овогодинешниот слоган: „ХИВ не ме прави помалку човек“.

Од аукцијата, продажната изложба и дополнителните донациите беа собрани 101.020 денари. Средствата од овој фонд Здружението ќе ги користи во текот на 2025 г. за на приближно 20 лица со ХИВ во исклучително тешка материјална положба, да им укаже помош во основни прехранбени и хигиенски производи во текот на целата година, како и за покривање на патни трошоци до Скопје за итни медицински потреби, редовен пристап до терапија и лекување на Клиниката за инфективни болести во Скопје.

Организацијата на настанот беше во склоп на Деновите за донирање на КОНЕКТ, а беше и поддржана од Алкалоид Конс, ЗЕГИН, Европски универзитет, New Moment и MAKКА БАР.

Платфoрма за ХИВ: Апел до Владата да ги обезбеди потребните средства

Апелираме Владата да ги обезбеди потребните средства за услугите за превенција и лекување на пациентите со ХИВ.

Платформата за ХИВ апелира до Владата да го предвиди неопходниот минимален буџет за Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција за 2025 година, кој изнесува 130 милиони денари; од нив 109 милиони се потребни за обезбедување лекови и 21 милион за да се одржат на сегашното минимално ниво услугите за превенција. Овие потреби се веќе максимално рационализирани.

Со износот од 90 милиони денари кој е предвиден во предлог-буџетот за 2025 г. оваа Програма е неоправдано скратена, наместо да биде зголемена. Тој е недоволен ниту за да се обезбеди соодветна терапија за сите пациенти, вклучувајќи ги и новите случаи што ќе бидат дијагностицирани во текот на следната година, додека мерките за превенција целосно би се укинале доколку буџетот не се коригира.

Во моментот околу 130 пациенти со ХИВ или 30% од пациентите примаат застарена терапија којашто веќе одамна не е препорачана од Светската здравствена организација и не е во употреба речиси никаде во нашиот регион, поради појавата на несакани дејства поврзани со централниот нервен систем, кои го попречуваат нивното секојдневно функционирање и го загрозуваат успешното лекување.

Секој граѓанин има право на здравствена заштита. Програмите за превенција се токму тоа за околу 8000 граѓани кои се маргинализирани, а голем дел од нив се и надвор од системот. Доколку не се обезбедат неопходните минимум средства, овие луѓе ќе останат без пристап до за нив основна здравствена заштита, а ќе се укинат: услугите за доброволно и доверливо ХИВ-тестирање –стационарни и мобилни, 13 програми за намалување на штети од употребата на дроги во 13 градови, дијагностика на сексуално преносливи инфекции, мобилна гинеколошка амбуланта за жени од рурални средини и маргинализирани заедници и други.

За ефикасноста на мерките за превенција на ХИВ има докази како за ретко која здравствена програма. Да се потсетиме дека Македонија успешно има спречено епидемија на ХИВ кај лицата што употребуваат дрога и таквата состојба треба да се одржи.

– Во Македонија веќе е докажана ефективноста на програмите за намалување на штети од употреба на дроги. Имено, од 1987 до 2023 година се регистрирани вкупно 632 случаи на ХИВ. Од нив само 12 се лица кои инјектирале дроги. Во последните 10 години, по отворањето и развивањето на поголемиот број програми за намалување на штети евидентиран е само 1 нов случај на ХИВ преку инјектирање на дроги. Токму поради овие програми Македонија успешно спречи епидемија кај луѓето кои инјектираат дроги, изјави Влатко Деков од Здружението ХОПС.

– Ако се земе предвид бројот на направени тестови, граѓанските организации успеваат да дијагностицираат неколкупати повеќе случаи на ХИВ отколку целокупниот јавен и приватен здравствен сектор. Тоа кажува дека кога би инвестирале повеќе во овие програми и во мерките на тестирање на ниво на заедницата, би откриле повеќе лица со недијагностицирана инфекција, а тоа е патот да ставиме крај на епидемијата на ХИВ во земјата, бидејќи кога ги дијагностицираме лицата и тие почнуваат со терапија, вирусот веќе не може да се пренесува на друго лице, изјави Андреј Сених од Здружението ЗАЕДНО ПОСИЛНИ.

Доколку не се обезбеди неопходниот минимум средства не само што нема да се заштеди, туку граѓаните ќе платат многу повисоки трошоци во следните неколку години, како и на долг рок: повеќе инфекции со ХИВ сами по себе значат поголеми трошоци за основната терапија во иднина, која е доживотна. Уште повеќе, кога луѓето не се дијагностицираат навреме, што се постигнува со овие превентивни програми, тогаш тие доаѓаат во здравствениот систем кога веќе имаат сериозни компликации, чие лекување бара долги хоспитализации и многу поскапи дополнителни терапии. Тоа го чини здравствениот буџет драстично повеќе отколку инвестирањето во превенцијата. Според тоа, ние како земја не смееме да си дозволиме да не инвестираме во докажани мерки за превенција. Тоа би било неодговорно кон парите на граѓаните.

Се надеваме дека Владата ќе постапи во согласност со својата Фискална стратегија за периодот 2025-2029, како и до својата Програма за работа 2024-2028, која вели: „Особено ќе се залагаме за пристап до квалитетна здравствена заштита, посебно кај социјалните ранливи групи на население за ХИВ/СИДА и други сексуално преносливи инфекции, за абортус, за инфертилитет, за малигни заболувања на дојка и матка.“

Да не дозволиме како земја да се шири епидемијата на ХИВ во 2025 година, кога светот се движи кон ставање крај на овој проблем на јавното здравје. Веруваме дека Владата може да изнајде решение за ова прашање.

Платформата за ХИВ ја сочинуваат организациите: Здружение за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје (организација на пациенти), ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување Скопје, ХОПС – Опции за здрав живот Скопје, Црвен крст на Република Северна Македонија, Здружение за сексуално здравје и права ЕГАЛ Скопје, Доверба Скопје, СТАР-СТАР Скопје, Опција – Охрид, Зона – Кавадарци, ХЕЛП – Гостивар, Младински Клуб – Штип, Избор – Струмица, ПУЛС – Куманово и Виа Вита – Битола.

1 декември, Светски ден на свесноста за СИДА

Пратениците и Владата да го предвидат неопходниот буџет за лекување на пациентите со ХИВ и за одржување на мерките за превенција

Денес, на 1 декември, 2024 г., Светскиот ден на свесноста за СИДА, се потсетуваме дека ХИВ-инфекцијата е сè уште актуелен здравствен и социјален проблем. Глобална цел е до 2030 година да се стави крај на епидемијата на ХИВ како проблем на јавното здравје. Иако Македонија бележи релативно низок број случаи на ХИВ, се проценува дека околу 30 проценти од вкупниот број лица што живеат со ХИВ не се свесни за својата инфекција, а околу половина од новооткриените случаи во годината се доцни дијагнози. Со тоа, земјата заостанува зад напредокот на светско ниво. Тоа укажува на недоволно инвестирање во свесноста за ХИВ и во мерките за превенција, особено тестирањето.

На овој ден со жалење укажуваме на кратковидоста на надлежните во однос на ова здравствено прашање. За 2025 година неопходно е да се обезбедат најмалку 130 милиони денари за покривање на терапијата (109 милиони) и превенцијата (21 милион) на ХИВ. Наспроти тоа, не само што во предлог-буџетот за следната година Министерството за финансии не ги предвиде неопходните средства, туку и дополнително го намали буџетот на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција – единствената здравствена програма којашто е скратена во однос на тековната година.

Засега предвидените средства во висина од 90 милиони денари нема да бидат доволни ниту за да се обезбеди соодветна терапија за околу 500 пациенти, вклучувајќи ги оние што ќе бидат дијагностицирани во текот на 2025 година, додека мерките за превенција се соочуваат со ризик да бидат целосно укинати, а околу 8000 граѓани од маргинализирани заедници да останат без најосновната за нив здравствена заштита.

Системот за превенција на ХИВ, кој беше воспоставен во изминатите 20 години придонесе Македонија успешно да спречи поширока епидемија на ХИВ меѓу лицата што употребуваат дрога, како и да ја одржи епидемијата на ниско ниво. Во овие услуги досега се инвестирани повеќе од 25 милиони долари меѓународни средства и над 4 милиони евра домашни средства, чиишто ефекти ќе бидат анулирани доколку се укине превенцијата на ХИВ.

Укинати ќе бидат низа услуги во десет града низ државата, како мобилна амбуланта и стационарни центри за ХИВ-тестирање, мобилна гинеколошка амбуланта за жени од маргинализирани заедници и рурални средини, сервиси за намалување на штетите од употреба на дрога, услуги за дијагностицирање на сексуално преносливи инфекции и други, кои ги користат повеќе илјади лица, меѓу кои околу една третина се млади. Во 2023 година преку насоченото ХИВ-тестирање што граѓанските организации го спроведуваат меѓу групите под ризик биле откриени неколкукратно повеќе случаи на ХИВ, пропорционално со бројот на направени тестови, во споредба јавниот и приватниот здравствен сектор заедно.

Апелираме до Парламентот, до Министерството за финансии и до Владата повторно да го разгледаат ова прашање со сета сериозност што ја заслужува и доказите што веќе им се доставени и да ги обезбедат неопходните минимум средства во висина од 130 милиони денари за 2025 година. Ваквата одлука директно ќе придонесе да се спречат нови инфекции и смртни случаи, а во исто време ќе заштеди многу повеќе средства од јавниот буџет, кои инаку би се потрошиле во наредните неколку години за основна терапија на зголемен број случаи на ХИВ, како и за лекување на компликациите што резултираат од задоцнетото дијагностицирање.

****

Во услови на голема загриженост кај пациентите во врска со обезбедувањето доволна и соодветна терапија, Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – „Заедно посилни“ Скопје ќе го одбележи Светскиот ден на СИДА, како и својата 15-годишна работа, со добротворен настан и изложба на креативни решенија за подигнување на свесноста за ХИВ. Изложените дела се изработени од студентите на Факултетот за арт и дизајн при Европскиот Универзитет во Скопје, а дел од самите дизајни ќе бидат ставени на аукција. Собраните средства ќе бидат искористени за поддршка на лицата што живеат со ХИВ, а се во висок социјален ризик. Настанот е дел од акцијата „Денови на донирање“ во организација на Здружението „Конект“ и од овогодинешната кампања на „Заедно посилни“ под слоганот „ХИВ не ме прави помалку човек“. Кампањата беше развиена pro bono од агенцијата New Moment, a се реализира со поддршка од Европската Унија, Европскиот универзитет Скопје, Алкалоид Конс, Медикофармација, Зегин и Макка бар.

ХИВ како основа за дискриминација во Северна Македонија – искуства и предизвици

Во духот на нашата мисија за поддршка и недискриминација на луѓето кои живеат со ХИВ, на 24 oктомври, „Заедно посилни“ – Скопје и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација организираа консултативен состанок со наслов „ХИВ како основа за дискриминација во Северна Македонија – искуства и предизвици“.

На настанот присуствуваа претставници од Народниот правобранител, Министерството за здравство, Фондот за здравствено осигурување, Агенцијата за заштита на личните податоци, Лекарската комора на Македонија и Клиниката за инфективни болести. Присутните анализираа случаи на дискриминација врз основа на ХИВ-статусот кои се случиле во последните неколку години во Македонија, споредувајќи ги со слични случаи од Европа и пошироко за кои постапувал Европскиот суд за човекови права.

Во текот на дискусијата, учесниците имаа шанса да ги анализираат најчестите случаи на повреда на човековите права на луѓето кои живеат со ХИВ, но и предрасудите за ХИВ и искуствата на луѓето кои живеат со ХИВ при процесирањето на случаите. Човековите права, без разлика на здравствениот статус на индивидуите, мора да бидат почитувани од сите физички и правни лица.

Повик за ангажирање консултант: консултант за изработка на предлог-текст на национално упатство за ХИВ-тестирање

Краен рок за пријавување: 28.10.2024

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува повик за прибирање понуди за ангажирање консултант за изработка на предлог-текст за национално упатство за давање на услуги за ХИВ-тестирање во Северна Македонија, во согласност со меѓународните пракси и препораките на релевантни организации.

Овој консултантски ангажман е овозможен во рамките на регионалниот проект „Одржливост на услугите за клучните засегнати популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (СоС 2.0), а е дел од работната програма на ЗАЕДНО ПОСИЛНИ за 2024 година, која е поддржана од Европската Унија.

1. Контекст

ХИВ-тестот е единствен начин на кој може да се открие ХИВ-инфекцијата во човековиот организам. Потврдувањето на инфекцијата, пак, се врши преку комбинација на одредени тестови за ХИВ во согласност со утврдени алгоритми. ХИВ-тестирањето претставува клучна интервенција во стратегиите за ставање крај на епидемијата на ХИВ на светско ниво, како и во Македонија, имајќи го предвид приоритетот да се дијагностицираат што поголем број лица што се инфицирани со вирусот, а не се свесни за тоа.

ХИВ-тестирањето во Македонија е достапно во различни форми и се нуди во различни институции и организации, вклучувајќи го и граѓанскиот сектор. Во Република Северна Македонија досега не постои национално упатство што го регулира начинот на којшто се нудат услугите за ХИВ-тестирање и дијагностика на ХИВ, иако постои Водич за доброволно советување и тестирање (ДСТ) кој го утврдува начинот на нудење на услугите за ДСТ што се даваат во рамките на граѓанскиот сектор и во некои здравствени установи. Во 2022 година, за прв пат во Македонија беше воведена опцијата за самотестирање за ХИВ врз основа на нарачување преку интернет. Сепак, светските искуства од последните десетина години, одразени и во официјалните препораки на релевантни меѓународни организации, упатуваат на нови успешни пристапи во нудењето на ХИВ-тестирањето, како во здравствениот сектор, така и на ниво на заедницата, вклучувајќи и сè поголемо демедикализирање на оваа услуга, со цел да се овозможи што поголема покриеност на клучните засегнати популации.

Врз основа на нацрт-Националната стратегија за ХИВ до 2030 година и приоритетите определени од Националната комисија за ХИВ во последните неколку години, Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје има намера да го поддржи развивањето на предлог-текст за национално упатство за давање на услуги за ХИВ-тестирање во Северна Македонија, во согласност со меѓународните пракси и препораките на релевантни организации – со цел да служи за подобрување на квалитетот, видот и достапноста на услугите за ХИВ-тестирање. Развиениот предлог-текст ќе биде разгледуван од Националната комисија за ХИВ и други релевантни чинители, по што се очекува ажурирана верзија од упатството да биде и формално усвоена од Министерството за здравство.

2. Опис на работните задачи

Од ангажираниот консултант се очекува да ги исполни следниве задачи:

Да ги анализира релевантните светски препораки во однос на ХИВ-тестирањето, особено упатствата на Светската здравствена организација и на Европскиот центар за превенција и контрола на болестите;
Да ги истражи и категоризира видовите услуги, односно начините на коишто се нуди ХИВ-тестирањето во Република Северна Македонија;
Да спроведе консултации со организации и институции што нудат ХИВ-тестирање во земјата;
Да изготви предлог-текст за национално упатство за спроведување на услуги за ХИВ-тестирање во Северна Македонија, во согласност со препораките на Светската здравствена организација и на Европскиот центар за превенција и контрола на болестите кое понатаму би било разгледувано од Националната комисија за ХИВ.

Одговoрно лице за спроведување на ангажманот на консултантот ќе биде програмскиот координатор на Здружението ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје.

3. Профил и неопходни квалификации

Кандидатите треба да ги исполнуваат следниве основни квалификации:

Повеќе од 5 години искуство во областа на јавно-здравствени и здравствени политики;
Искуство во истражувачка работа во областа на ХИВ;
Одлично познавање на спецификите на епидемијата на ХИВ во Северна Македонија и на националниот одговор кон ХИВ;
Докажани аналитички вештини;
Професионално користење со англискиот јазик;
Способности за планирање и организација со цел навремено исполнување на зададените задачи.

4. Критериуми за избор

Предност за добивање на ангажманот ќе имаат кандидати со:

Претходно учество во развивање на официјализирани (т.е. усвоени) национални упатства, стандардни оперативни процедури, протоколи или други документи од оваа категорија (да се наведат во пријавата за конкурсот)
Познавање на моментално достапните услуги за ХИВ-тестирање;
Повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

5. Временска рамка, надомест и други услови

Предвидениот обем на консултантскиот ангажман изнесува 18 (осумнаесет) консултантски дена. Спроведувањето на задачите наведени во точка 2 треба да заврши до 10 декември 2024 г. Ангажманот предвидува потпишување договор за консултантски услуги, а ќе биде надоместен со бруто износ од 150 американски долари во денарска противвредност за еден консултантски ден.

Во однос на динамиката на испорака, консултантот треба да достави прва верзија на предлог текст на национално упатство за спроведување на услугите за ХИВ-тестирање во Република Северна Македонија, најдоцна до 30 ноември, 2024 г. и конечна верзија до 10 декември, 2024 г.

6. Краен рок и потребни документи за пријавување

Најдоцна до 28.10.2024 г., заинтересираните кандидати треба да достават:

Изјава за интерес;
Професионална биографија (на македонски или англиски јазик).

Документите за пријавување на повикот со назнака „апликација – упатство за ХИВ-тестирање“ треба да се достават електронски, на следната е-маил адреса:

[email protected]

Постапка за избор на консултант

Комисијата за избор на консултант ќе ги разгледа примените апликации, при што предвид ќе бидат земени само оние пријави коишто ја содржат комплетната документација и ги исполнуваат условите на повикот. Комисијата ќе изработи ранг листа на кандидати. Со најмногу двајца најдобро рангирани кандидати може да биде спроведено интервју. Во зависност од резултатите од оценката на документација наспроти условите на повикот и евентуалното интервју ќе биде избран консултантот кому ќе му биде доделен ангажманот.

Call for consultant: external expert on the evaluation of the continuum of HIV care and implementing the ECDC HIV Platform Tool

Deadline for submission: end of day on 18 September, 2024

Background

Stronger Together, Association for Support of People Living with HIV from Skopje, North Macedonia, is a community-based organization that supports people living with HIV in executing their rights and strives to shape public policy towards ending the HIV epidemic. Stronger Together supports the building of capacities and expertise in the country in regards to the national response to HIV, including in the field of surveillance and data analysis. Moreover, it is part of the organization’s mission to contribute to the effectiveness of the national response to HIV and to support the country’s progress towards achieving the 2025 targets with regards to HIV (i.e. by 2025, 95% of all people living with HIV to be aware of their HIV status; 95% of those aware to be on HIV treatment; and 95% of those taking treatment to have completely suppressed the virus).

As the evaluation of the continuum of HIV care is not performed on regular basis by relevant institutions in North Macedonia (i.e. Institute of Public Health), the conducting of this exercise is included in the organization’s annual work program for 2024, which is supported by the European Union, as well as through the regional SoS Project 2.0 funded by the Global Fund to Fight AIDS Tuberculosis and Malaria. In order to respond to the lack of technical expertise in the country, an external expert will be engaged to support the process. The evaluation of the continuum of HIV care in North Macedonia for 2023 will be conducted by a team of national experts with backgrounds in epidemiology, infectious diseases, as well as community-based research and advocacy, who will be supported by the external expert with specific expertise for this particular task. The activity will include a capacity building element in the sense of transferring know-how to national experts, so that the Institute of Public Health could take on performing the analysis on a regular annual basis in future.

North Macedonia has a low-level HIV epidemic concentrated within the population of men who have sex with men, where HIV prevalence was estimated at 5.4% in 2018.

Purpose

The purpose of this technical assistance is to provide support to a national team of experts for proper methodological evaluation of the stages of the continuum of HIV care at the end of 2023, including an estimation of the total number of people living with HIV at the end of that year using the ECDC HIV Platform Tool, based on the available clinical and epidemiological data. A special focus in the analysis will be given to the subset of data related to men who have sex with men, considering the nature of the epidemic in North Macedonia. This Call for consultants is being announced for the purpose of identifying and engaging the external expert to provide technical assistance to the national team for evaluating the HIV continuum in North Macedonia.

Tasks of the consultant

The consultant will be expected to perform the following tasks within the framework of the technical support:

Provide instruction on using the ECDC HIV Platform Tool to a national expert or experts with the objective of enabling independent use of the tool in future (1 day)
Provide technical support to the local team and a national expert(s) on the methodology for evaluating the three basic stages of the continuum of HIV care, including guidance and advice on dealing with missing data (1 day)
Participate in joint implementation of the ECDC HIV Platform Tool and the continuum of care assessment methodology and in developing draft and final reports (3 days)

Total number of days for the consultancy: 5 days.

Timeframe of the consultancy

The services under this consultancy should be accomplished till 31 October, 2024.

Remuneration

A contract for provision of services will be signed between the consultant and Stronger Together. The time needed for completing the tasks is estimated at, and should not exceed, 5 working days (1 working day = 8 hours). The consultant will be remunerated at the rate of 300 USD per 1 day. The consultant will have the responsibility to take care of all social security or income tax payments required by the law in the country of their residence.

Requirements for the consultant

The consultant is expected to have:

Expertise in HIV epidemiology and/or public health (to be confirmed by education and relevant working experience)
Experience in performing analyses related to continuum of HIV care in other countries
Practical knowledge of the ECDC HIV Platform Tool
Experience in conducting trainings on methodology related to the evaluation of the HIV continuum of care
Good English oral and writing communication capacities

Selection criteria

Only applications fulfilling the requirements will be considered. The selection will be based on the level to which the applicant fulfills the basic requirements of this call. In addition, advantage will be given to applicants with experience of performing the same or similar task in other countries and/or in comparable epidemiological contexts. Background in community-based research will also be considered an advantage.

How to apply

Interested candidates are invited to send their CV with relevant experience to [email protected] with subject ‘HIV continuum’.

The application should preferably include (as links or attachments) any published materials and/or other previous work of the applicant relevant for this particular call.

Any potential questions should be addressed to [email protected]

The deadline for submitting an application is the end of day on 18 September, 2024.

КОНКУРС за вработување на координатор за комуникации

Рок за пријавување: до 20 септември, 2024 г.

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува конкурс за вработување на определено време за позицијата

координатор за комуникации

Позицијата се отвора за период во траење до крајот на 2024 година, со тримесечен пробен период и со можност за продолжување по 31.12.2024.

Опис на работната позиција

Координаторот за комуникации се грижи за редовна комуникација на Здружението за своите активности со јавноста, медиумите и целните групи на нашата мисија, осмислува комуникациски пристапи и пораки, координира процеси на продукција на комуникациски продукти, раководи со веб-сајтот на Здружението и со профилите на социјалните медиуми, раководи со активностите на Здружението за мобилизирање на локални ресурси, организира настани.

Работни задачи

Поконкретно, координаторот за комуникации:

раководи со веб-сајтот и службените профили на социјалните медиуми на Здружението – креира, ажурира, оптимизира содржини и пораки;
се грижи за подобрување на видливоста на работата на Здружението на социјалните медиуми и за зголемување на посетеноста на веб-сајтот;
координира процеси на продукција на комуникациски продукти од надворешни маркетинг и ПР агенции;
осмислува комуникациски пристапи за промоција на ХИВ-тестирањето;
го развива и спроведува планот со активности за одбележување на Светскиот ден на СИДА и подигнување на јавната свесност за ХИВ;
ги координира и учествува во активностите на Здружението за мобилизирање на локални ресурси.

Условите на работната позиција подразбираат делумна флексибилност и можат да бидат предмет на договор, со покриени придонеси за здравствено и пензиско осигурување.

Неопходни квалификации

Кандидатите треба да ги имаат следниве квалификации:

завршено високо образование;
солидни вештини за уредување, развивање содржини и комуникација преку нови и традиционални медиуми;
одлични вештини на усна и писмена комуникација на македонски и англиски;
познавања или искуство од областа на дигиталните комуникации (особено Twitter, Facebook, Instagram, YouTube и др.);
одлично познавање и сензитивност во врска со прашањата што ги засегаат ЛГБТ луѓето;
силна мотивираност за унапредување на здравјето и квалитетот на живот на луѓето засегнати од ХИВ;
апсолутна доверливост и сензитивност за работа со луѓе што живеат со ХИВ и припадници на заедниците засегнати од ХИВ;
изградени вештини за логистика и спроведување на административни задачи;
организираност и самоиницијативност.

Предности

Следниве дополнителни квалификации ќе се сметаат за предност при изборот на кандидат за работното место (но не се предуслов):

работно или волонтерско искуство во областа на комуникациите;
вештини за користење програми за графичко уредување;
познавања од областа на издавачката дејност и/или процеси на продукција на видео и аудио материјали;
познавања на проблематиката поврзана со ХИВ;
повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

Постапка за избор на кандидат/-ка:

Комисијата за избор на кандидат/-ка ќе ги разгледа примените апликации. Ненавремените и нецелосните апликации нема да бидат земени предвид. Комисијата ќе изработи ранг-листа од примените апликации врз основа на степенот на исполнување на квалификациите и критериумите опишани во овој оглас. Со најмногу 5 најдобро рангирани кандидати/-тки ќе биде спроведено интервју и евентуално тестирање. Во зависност од резултатите од тестирањето и интервјуто ќе биде избран кандидат/-ка кому ќе му/ѝ биде понудена работната позиција. Сите кандидати ќебидат известени за резултатите од конкурсот, по електронски пат, најдоцна 10 дена по затворањето на конкурсот.

Потребни документи

Најдоцна до 20 септември, 2024 г., заинтересираните кандидати треба да достават по електронски пат:

професионална биографија во која ќе бидат резимирани клучните квалификации што одговараат на барањата на овој повик; и
писмо за мотивација (максимум 300 збора) во кое ќе објаснат зошто сакаат да работат на конкретната позиција и во конкретната организација и на кој начин би придонеле за унапредување на работата на Здружението кога би ја добиле работната позиција.

На кандидатите што ќе влезат во потесниот избор може да им биде побаран и контакт за препорака во текот на процесот на избор.

Важно: Особено се охрабруваат да се пријават на конкурсот лица што живеат со ХИВ и припадници на ЛГБТИ заедницата без разлика на ХИВ-статусот. Доверливоста во однос на ХИВ-статусот, доколку се сподели со комисијата за избор, е строго гарантирана, во согласност со Закон, како и со политиките и праксата на Здружението.

Документите со назнака/предмет на пораката „конкурс координатор за комуникации“ доставeте ги електронски на следнава адреса: [email protected]

Имплементација на партнерски проект: Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ – Скопје во партнерство со Здружение ЕСЕ, ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, и Здружение Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари, го спроведуваат партнерскиот проект насловен „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“. Организациите започнаа со спроведување на активностите од проектот од месец декември 2023, а предвидено е проектот да се спроведува до месец октомври 2026 година, односно во времетраење од 30 месеци. Главната цел на проектот е да се унапреди здравствената заштита на ранливите популации во Р. Северна Македонија врз основа на интензивна соработка меѓу институциите и граѓанскиот сектор во идентификувањето на потребите, планирањето на мерките, како и во испорачувањето услуги од областа на здравствената заштита. Специфични цели на проектот се следните: 1) Да се зајакне учеството на граѓанското општество во развивањето на здравствените политики и буџети на Владата на Северна Македонија од интерес на ранливи групи граѓани; 2) Да се зголеми ефективноста и финансирањето на владините здравствени програми засновано на докази и според потребите на ранливите групи; и 3) Да се создаде поволна правна средина за граѓанските организации како национални даватели на здравствени услуги која придонесува кон поголема одржливост на услугите за ранливите групи.

Во фокус на активностите на проектот е да се постигне преку програмско и буџетско унапредување на 4 (четири) Програми за превентивна и куративна здравствена заштита на Владата на Република Северна Македонија кои се наменети за ранливи популации преку зајакнато учество на граѓанскиот сектор во планирањето, буџетирање врз основа на докази и овозможувачка правна средина за вклученост на граѓанските организации како даватели на услуги во рамки на Програмите. Четирите програми кои се предмет на работа во проектните активности се Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата, Програмата за рана детекција и скрининг на малигни заболувања, Програмата за заштита на населението од ХИВ/СИДА и Програмата за партиципација при користењето на здравствена заштита на одделни заболувања на граѓаните и здравствена заштита на родилките доенчињата. Дополнително предмет на работа на овој проект ќе бидат и други релевантни стратeшки политики како Националната стратегија за здравје 2021–2030, националните стратегии за млади, родова еднаквост, еднаквост и недискриминација и инклузија на Ромите – во областите на здравството.

Постигнати резултати и активности

Три клучни резултати ќе бидат постигнати преку спроведувањето на проектните активности, и тоа: 1: Воспоставен формален процес на консултација со граѓанското општество во подготовката на владините здравствени програми кои се засноваат на докази и идентификувани потреби на ранливите групи; 2. Унапредена заложба на Владата за превентивната здравствена заштита преку зголемени буџети и воведени мерки во превентивни програми според потребите на ранливите групи; 3. Измените и дополнувањата на Законот за здравствена заштита за правно препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги се влезени во формален процес на усвојување

Кон постигнување на резултатот број еден – Воспоставен формален процес на консултација со граѓанското општество во подготовката на владините здравствени програми кои се засноваат на докази и идентификувани потреби на ранливите групи, ќе придонесат следните активности.

Спроведување на анализа на четирите владини здравствени превентивни програми – која ќе опфати преглед на литература и документи, наоди од теренско истражување меѓу целните популации и споредба со начинот на подготовка и имплементација на соодветни програми во земји од ЕУ, а ќе резултира со препораки за унапредување на процесот на подготовка, буџетирање, спроведување и мониторинг на програми преку активно вклучување на граѓанските организации и граѓаните. Анализата на програмите ќе ни овозможи да подготвиме и публикуваме функционална анализа, која ќе биде појдовна основа за застапување и предлагање на мерки за унапредување на програмското и буџетското планирање и финансирање на превентивните програми, со фокус на активностите за маргинализираните групи.

Организирање на консултативни работилници за креирањето на четири програми за 2025 и 2026 година. Имено низ консултација со Министерството за здравство, стручните тела, комисии и јавно-здравствени институции ќе се идентификуваат потребите за техничка поддршка и ќе се обезбеди нивното учество во анализите и економските евалуации на мерките од програмите. На мултисекторските работилници ќе се дискутираат наодите и препораките од истражувањата и од буџетската анализа со цел унапредување на планирањето, буџетирањето и спроведувањето на четирите програми за 2025 и 2026 година. Во текот на спроведување на проектот планирано е да се спроведат осум консултативни работилници за унапредување на превентивните програми.

Организирање на локални јавни настани, форуми на заедниците и акции за креативен активизам. Овие настани ќе се организираат за ромското население во Скопје, Куманово, Штип и Битола, и за заедниците на корисници на услугите за превенција на ХИВ, а ќе помогнат да се утврдат приоритетни здравствени проблеми и решенија. Воедно преку годишните акции за креативен активизам ќе ги актуелизираме здравствените проблеми на ромското население. За време на спроведување на проектот е планирано да бидат одржани најмалку 4 локални јавни трибини, 2 форуми на заедниците и годишни акции за креативен активизам.

Одржување на состаноци за координација и застапување со клучни чинители. Партнерските организации ќе подготват план за застапување, при што ќе се искористи специфичната екпертиза на секој од партнерите. Процесот ќе се координира на месечни состаноци за планирање и следење на спроведувањето на активностите; партнерите заедно или со учество од најмалку две организации ќе остваруваат состаноци за застапување со донесувачи на одлуки за политики релевантни за проектот.

Кон постигнување на резултатот под број два – Унапредена заложба на Владата за превентивната здравствена заштита преку зголемени буџети и воведени мерки во превентивни програми според потребите на ранливите групи партнерските организации ќе придонесат следните активности.

Подготовка на економска анализа за идентификување на придобивките од инвестиции во превентивната заштита, која ќе прикаже на кој начин соодветната алокација на буџетски средства ќе резултира со придобивки за државата и граѓаните во насока на подобрување на здравјето и добросостојбата, како и заштеда на средства како од страна на државата, така и од страна на граѓаните.

Спроведување на континуиран мониторинг поврзан со планирањето и имплементација на мерките од превентивните програми, кој ќе обезбеди следење на состојбите на годишно ниво во однос на планирањето на активностите, алоцирањето на буџетските средства, и спроведувањето на мерките од четирите програми, со цел да утврди дали постои унапредување на процесите и дали се земаат предвид потребите на ранливите групи. Покрај четирите превентивни програми, мониторингот ќе ги опфати и другите релевантни политики од областа на здравството.

Подготовка на документи за креирање на јавни политики на годишно ниво врз основа на наодите од анализите и извештаите од спроведениот мониторинг за секоја програма засебно, со конкретни барања до властите за унапредување на планирањето, спроведувањето и мониторингот на програмите преку активно учество на граѓаните,

Спроведување на медиумска кампања за унапредување на здравствената заштита која ќе се фокусира на зголемување на свесноста за приоритетни прашања во здравството и ќе предложи системски решенија за нивно решавање, вклучувајќи и зголемено јавно финансирање во здравството. Комуникациските продукти за различните целни групи и теми (видеа, инфографици) и медиумското застапување преку традиционалните и новите медиуми ќе бидат осмислени во согласност со истражувањата и повратната информација од крајните корисници. Со цел спроведување на соодветно медиумско застапување планирано е одржување на конференции за печат, подготовка и испраќање на соопштенија за медиуми, подготовка и објавување на кратки видеа за застапување, медиумски гостувања и стории, платена промоција на социјални медиуми

Одржување на национални конференции за здравствената заштита на годишно ниво со клучните чинители и донесувачите на одлуки. На конференциите ќе бидат презентирани публикациите од спроведените анализи и истражувања преку кои ќе бидат презентирани утврдените недостатоци и потреби за унапредување на Програмата, а воедно ќе бидат презентирани и документите за јавни политики со цел да се презентираат конкретните препораки и барањата на партнерските организации до здравствените власти и останатите донесувачи на одлуки за унапредување на планирањето и спроведувањето на четирите превентивни програми и останатите здравствени политики. Воедно националните конференции ќе овозможат отворена дискусија на оваа тема помеѓу различни организации и институции, а се со цел унапредување на здравствената заштита на ранливите категории на граѓани.

Кон постигнување на резултатот под број три – Измените и дополнувањата на Законот за здравствена заштита за правно препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги се влезени во формален процес на усвојување, ќе придонесат следните активности.

Подготовка на анализа за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита, преку која ќе бидат обезбедени правни аргументи и препораки за донесувачите на одлуки од Владата и Собранието.

Одржување на средби со работна група за подготовка на законски и подзаконски измени, која ќе биде составена од претставници на граѓански организации и Министерството за здравство. Групата ќе ги подготви предлог-измените врз основа на препораките од анализата, како и предлог-подзаконски акти за условите поврзани со нудење на одредени здравствени услуги од страна на ГОи за ранливи групи од населението со посебно значење за јавното здравје.

Спроведување на Парламентарно застапување, преку средби на меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и сексуално и репродуктивно здравје и во соработка со Европскиот парламентарен форум за СРЗ, чија членка е групата. Ќе се овозможи редовна комуникација со пратеници од други парламенти за релевантните здравствени прашања и ќе се организираат 2 годишни работилници за законските измени и приоритетни здравствени прашања наменети за пратениците, стручната јавност и здравствените институции

Организирање на јавна расправа во Собранието за усвојување на измените и дополнувањата во Законот за здравствена заштита – во соработка со меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и СРЗ, Комисијата за здравство и Комисијата за еднакви можности на жените и мажите во Собранието на РСМ.

Влијание на проектот врз унапредување на здравствениот систем и здравствената заштита за ранливите групи на граѓани

Преку спроведувањето на овој проект се очекува долгорочно и системско унапредување на неколку конкретни здравствени политики преку воведување нови мерки и зголемување на опфатот со постојните за девојките и жените, мајките и децата и ранливите групи граѓани. Ефектите од подобрени, соодветно буџетирани и на докази засновани програми, дизајнирани со значително граѓанско учество, ќе се резултираат со соодветна превенција и рана дијагноза на болестите, што ќе го подобри здравјето на населението, со фокус на ранливите групи, а воедно ќе генерира заштеди во здравствениот систем преку избегнати трошоци за скапо и непотребно лекување.

Очекуваме спроведувањето на проектот да придонесе за успешност на очекуваната реформа на здравствените програми иницирана во рамките на техничката поддршка за Министерството за здравство за спроведување на националната здравствена стратегија, обезбедена од ЕУ, додека дел од решенијата – како механизмите на социјално договарање и на консултирање на граѓанскиот сектор во планирањето – да бидат интегрирани во законот.

Преку законското препознавање на граѓанските организации како даватели на директни здравствени услуги ќе се обезбеди финансирање од домашниот буџет и поголема одржливост на услугите за ранливите и тешко-достапните популации во иднина.

Придобивки од проектот за партнерските организации

Проектните активности носат придобивки и за партнерските граѓански организации кои ќе ги зајакнат сопствените капацитети за програмско и буџетско застапување врз основа на докази и ќе постигнат поголема видливост за решавање на суштински проблеми поврзани со здравството.

Целни групи и директни корисници

Примарни корисници во спроведувањето на проектот се Министерството за здравство, јавно-здравствените институции и стручните тела и комисии кои се вклучени во подготовката, спроведувањето, надзорот и следењето, и оценувањето на превентивни здравствени програми и здравствените политики (Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство, Универзитетска клиника за инфективни болести и фебрилни состојби, Универзитетска клиника за детски болести, Институтот за јавно здравје, Центрите за јавно здравје, здравствените домови, Комитетот за безбедно мајчинство, Националната комисија за ХИВ/СИДА) како и Собранието на Република Северна Македонија со фокус на членовите од Меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и СРЗ, Комисија за здравство и Комисија за еднакви можности на жените и мажите.

Директни корисници на интервенции во проектот се жените и девојките во репродуктивен период (15 – 49 години), мајките и децата; луѓето кои живеат со ХИВ; клучните популации засегнати од ХИВ: геј мажите, лицата кои инјектираат дроги и сексуалните работници; Ромите со фокус на девојките и жените Ромки и лицата кои се социјално исклучени и кои се без здравствено осигурување. Измените на политиките и законите предвидени со оваа интервенција се однесуваат на унапредување на пристапот до услуги од јавно-здравствен карактер наменет за крајните корисници. Крајните корисници ќе бидат вклучени и во теренските истражувања, јавните настани и форумите со заедниците за идентификување на нивните потребите. Во интервенцијата се вклучени и две организации на самите заедници – луѓето со ХИВ и Ромките, кои ги застапуваат правата на заедниците.

Буџет на проектот

Вкупниот буџет за спроведување на проектот изнесува 13 905 023 Денари. Буџетот е обезбеден преку поддршка од Владата на Швајцарија преку Цивика Мобилитас.

Улогата и придонесот на Цивика Мобилитас за спроведување на проектот

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ – Скопје, како партнер во спроведување на проектот е поддржан од Швајцарија преку Цивика Мобилитас.

Цивика Мобилитас е проект на Владата на Швајцарија за поддршка на граѓанското општество во Северна Македонија, која ја спроведуваат Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС), НИРАС од Данска и ФЦГ од Шведска. Целта на програмата е општествените промени во Северна Македонија кои се водени од силен граѓански сектор, од активни граѓани и добра соработка со властите што резултира со проширен граѓански простор, поодржливи граѓански организации и потранспарентно, отчетно и општествено инклузивно владеење на централно и локално ниво.

Повик за ангажирање консултанти

Датум на објава: 31.5.2024 г.
Краен рок за пријавување: 7.6.2024 г.

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува повик за прибирање понуди за група консултантски ангажмани поврзани со унапредување на планирањето и спроведувањето на четири владини здравствени програми преку обезбедување докази и развивање предлози за унапредување на правната рамка. Консултантските ангажмани од овој повик се овозможени во рамките на партнерскиот проект „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“ финансиски поддржан од Програмата Цивика Мобилитас со средства од Швајцарската Влада, и регионалниот проект „Одржливост на сервисите за клучните популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (#SoS_project 2.0), кој е финансиски поддржан од Глобалниот фонд за борба против СИДА.

Овој повик за ангажирање консултанти се однесува на следниве консултантски ангажмани:

Анализа на можностите и на постоен предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита (обем на ангажманот: 8 консултантски денови)
Развивање предлог-текст за подзаконски акти што ќе го дорегулира начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита (обем на ангажманот: 10 консултантски денови)
Економска анализа на 4 здравствени програми врз основа на претходно изработена детална програмска и финансиска анализа (обем на ангажманот: 14 консултантски денови)
Ревидирање на трошоците за услугите за превенција на ХИВ наменети за клучни засегнати популации со определување на трошок по клиент и утврдување на пакети на услуги финансирани во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција (обем на ангажманот: 12 консултантски денови)

1. Контекст

Различни категории граѓани уживаат незадоволителна корист од мерките и активностите утврдени со посебните владини програми, кои им се гарантирани со Законот за здравствена заштита. Така, на пример, со скринингот на рак на грлото на матката се опфаќаат околу 28 % од жените од целната група (наспроти опфатот од над 75 % во ЕУ), додека со скрининг за рак на дојка се опфатени едвај 1 % од жените од целната возрасна група (наспроти опфатот од 50 % – 83 % во ЕУ). Опфатот на Ромките со здравствени услуги за време на бременоста е драстично помал во однос на стандардите пропишани со важечки протоколи: помалку од една четвртина од бремените Ромки имале корист од мерките од програмите на Министерството за здравство. Доенечката смртност, која изнесувала 4,5 % во 2021 година на национално ниво, посебно го засега ромското население со стапка од 11,8 %. Северна Македонија има и меѓу најниските стапки на употреба на современа контрацепција во Европа, која изнесува 14 %, а само 8,6 % меѓу Ромките, и опфатот со бесплатните контрацептивни средства со програмата од 2021 бил под 1%. Адолесцентската бременост помеѓу 2016 и 2019 била дури шест пати повисока кај Ромките.

Во услови на јавно-здравствената и финансиска криза во 2022 година Владата дополнително ги намали буџетите на 7 од вкупно 10 превентивни програми, со што кризата непропорционално негативно го засегна здравјето на ранливите граѓани. Буџетот на Министерството за здравство, од каде што се финансираат здравствените програми, се намали за дури 586 милиони денари и од околу 3% на само 2,1% од буџетот на државата за 2023 г. – наспроти значителниот пораст на вкупните предвидени расходи за истата година. Тоа резултираше со 70% намалување на средствата за редовни гинеколошки прегледи и анализи за бремените жени и за породување за жените без здравствено осигурување, и над 50% намалување на средствата за услугите што граѓански организации ги нудат на повеќе од 10.000 лица во ризик од ХИВ.

Буџетирањето и мерките од здравствените програми главно се потпираат врз историски параметри, наместо врз ажурирани проценки на потребите на ранливите популации и анализа на достапните докази за инвестирање во интервенции што ќе имаат најголемо влијание врз здравјето на луѓето.

Во рамките на партнерскиот проект „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“ финансиски поддржан од Програмата Цивика Мобилитас со средства од Швајцарската Влада, здруженијата ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, ЕСЕ – Еднаквост, солидарност и еманципација на жените, Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари и Здружение за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје ќе спроведат детални анализи на 4 здравствени програми: (1) Програма за активна здравствена заштита на мајки и деца, (2) Програма за заштита на населението од ХИВ-инфекција, (3) Програма за рана детекција и скрининг на малигни заболувања и (4) Програма за партиципација при користењето на здравствена заштита. Овие анализи ќе обезбедат дел од доказите и аргументацијата за соодветно планирање и финансирање на интервенциите од наведените програми. Дополнителна техничка поддршка ќе биде потребна за разработување и изложување на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции.

Во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција повеќе години наназад е воспоставена пракса на т.н. социјални договори, односно механизам преку којшто Министерството за здравство ангажира граѓански организации со соодветни квалификации и искуства за спроведување на дел од мерките и активностите предвидени со оваа програма. Тие опфаќаат првенствено специфични услуги за превенција на ХИВ и други крвно и сексуално преносливи инфекции, наменети за популациите изложени на поголем ризик, како и услуги од областа на сексуалното и репродуктивно здравје, вклучувајќи и дијагноза и третман на сексуално преносливи инфекции. Овие услуги се даваат на ниво на засегнатите заедници и претставуваат услуги со т.н. „низок праг“, односно настојуваат да ги отстранат можните пречки што би им отежнале на маргинализирани и ранливи индивидуи да ги искористат. Услугите за ХИВ-превенција и за сексуално и репродуктивно здравје во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција годишно ги користат околу 10.000 лица од популациите на лица што инјектираат дроги, мажи што имаат сексуални односи со мажи, сексуални работници и млади. За еден дел од овие лица во зголемен ризик, овие услуги претставуваат и единствен пристап до здравствена заштита.

Опишаната пракса беше воспоставена во периодот 2005 до 2016 година, а од 2017 година натаму функционира во рамките на финансирањето што се издвојува во Програмата за ХИВ од Буџетот на Република Северна Македонија. Постои историја на дискусии за законодавно решение коешто соодветно ќе ја регулира оваа пракса, како во делот на условите под коишто граѓански организации можат да даваат одредени услуги од здравствената заштита, така и во делот на начинот на финансирање на овие активности преку владините здравствени програми. Регулирањето би резултирало и со проширување на можностите за идно искористување на капацитетите на граѓанскиот сектор за спроведување мерки за заштита на здравјето на населението и во други области, освен во превенцијата на ХИВ и на други крвно и сексуално преносливи инфекции. Од друга страна, непостоењето на соодветна правна рамка претставува закана за одржливоста и ефективноста на постојните мерки.

Во насока на претходното, во периодот од 2018 до 2021 година Министерството за здравство спроведе повеќе консултации со експерти и со граѓанскиот сектор, како резултат на што изготви предлог-текст за измени и дополнување на Законот за здравствена заштита. Овој предлог беше усвоен од Владата кон крајот на 2021 година и влезе во собраниска процедура заедно со други предлог-измени во други делови. За жал, поширокиот пакет измени од тој период беше повлечен, па оттаму и делот што се однесуваше на улогата на граѓанските организации не беше разгледан од Собранието.

Изготвувањето анализа на можностите и на постојниот предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита се очекува да придонесе за подобрување на постојниот предлог или изготвување на нов предлог за измени и дополнувања. Дополнително, во соработка со стручна работна група, формирана во координација со Министерството за здравство, се очекува да бидат развиени соодветни нацрт-подзаконски акти со кои ќе се институционализира давањето одредени здравствени услуги од страна на граѓански организации и ќе се предвидат критериуми и стандарди за давање на определените здравствени услуги.

Праксата на социјални договори меѓу Министерството за здравство и граѓанските организации во рамките на Програмата за ХИВ има потреба од унапредување и од аспект на соодветно финансирање врз основа на проценка на трошоците за споменатите услуги, како и дефинирање на пакети на услуги за различните целни групи што се финансираат во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција.

2. Опис на работните задачи и рокови за спроведување

2.1. Позиција 1: Анализа на можностите и на постоен предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита

(Проект: „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“, Цивика Мобилитас)

Проценет обем на ангажманот: 8 консултантски денови

Опис на задачите:

Да направи анализа на претходно подготвени предлог-измени и дополнувања на Законот за здравствената заштита што ја регулираат улогата на граѓанските организации како даватели на одредени услуги од здравствената заштита;
Да ги анализира важечките законски прописи на Република Северна Македонија, особено од Законот за здравствената заштита, како и други релевантните законски прописи коишто ја регулираат материјата околу давањето здравствени услуги во контекст на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени услуги од здравствената заштита;
Да спроведе консултации со граѓански организации што имаат искуство во нудење одредени услуги од здравствената заштита, со релевантни експерти од Министерството за здравство, како и со работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана;
Да разработи предлог решение за законско регулирање на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени здравствени услуги, земајќи ги предвид согледувањата од анализата, спроведените консултации и заклучоците од работната група.

Очекувани продукти:

Разработено предлог-решение за законско регулирање на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени здравствени услуги и извештај од анализите со образложување и аргументирање на предложеното решение;

Рок за испорака: 31 јули 2024 г.

2.2. Позиција 2: Развивање предлог-текст за подзаконски акти што ќе го дорегулира начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита

(Проект: „Одржливост на сервисите за клучните популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (#SoS_project 2.0), финансиски поддржан од Глобалниот фонд за борба против СИДА)

Проценет обем на ангажманот: 10 консултантски денови

Опис на задачите:

Да спроведе консултации со граѓански организации што имаат искуство во нудење одредени услуги од здравствената заштита, со релевантни експерти од Министерството за здравство, како и со работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана;
Врз основа на предлог-решението и анализата од Позицијата 1. од овој повик, како и врз основа на спроведените консултации да изготви предлог-текст за подзаконски акт или акти што ќе го дорегулираат начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита;
Да учествува на средбите на работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана.

Очекувани продукти:

предлог-текст за подзаконски акт или акти што ќе го дорегулираат начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита

Рок за испорака: 15 септември 2024 г.

2.3. Позиција 3: Економска анализа на 4 здравствени програми врз основа на претходно изработена детална програмска и финансиска анализа

(Проект: „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“, Цивика Мобилитас)

Проценет обем на ангажманот: 14 консултантски денови

Опис на задачите:

Да обезбеди техничка поддршка за анализирање и артикулирање на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми врз основа на претходно изготвени детални програмски и финансиски анализи;
Да понуди техничка поддршка за презентирање на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми на начин соодветен за релевантните донесувачи на одлуки;
Да учествува во консултативни средби на работна група во Министерството за здравство поврзани со овој ангажман

Очекувани продукти:

Извештај од економската анализа на 4 здравствени програми;
Нацрт за 4 кратки документ за јавни политики наменети за донесувачи на одлуки со изложување на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми; обем: за секоја програма посебно – максимум до 2 страни текст и 1 до 3 графика.

Рок за испорака: 31 август 2024 г.

2.4. Позиција 4: Ревидирање на трошоците за услугите за превенција на ХИВ наменети за клучни засегнати популации со определување на трошок по клиент и утврдување на пакети на услуги финансирани во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција

Проценет обем на ангажманот: 12 консултантски денови

Опис на задачите:

Да прибере податоци за трошоците за услугите за превенција на ХИВ и за сексуално и репродуктивно здравје што се нудат за припадници на клучни засегнати популации од страна на граѓански организации во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција;
Да утврди ревидиран трошок за услуги по клиент користејќи зададена алатка за пресметка;
Да развие предлог за дефинирани пакети на услуги што се финансираат преку Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција во сооднос со обемот на опфатени лица од целните популации.

Очекувани продукти:

Пополнети обрасци во Excel со ревидиран трошок за услуги за превенција на ХИВ по клиент соодветно на целната група;
Разработен предлог за дефинирани пакети на услуги што се финансираат преку Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција во сооднос со обемот на опфатени лица од целните популации.

Рок за испорака: 30 септември 2024 г.

Одговoрно лице за спроведување на ангажманот на консултантите од позициите 1 и 2 од овој повик ќе биде координаторот за застапување и политики во Здружението ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје, додека за позициите 3 и 4 извршниот директор на Здружението.

3. Профил и неопходни квалификации

Кандидатите треба да ги исполнуваат и следниве основни квалификации:

За позициите 1 и 2:

Одлично познавање на проблематиката на законските прописи во областа на здравствената заштита;
Одлично познавање на здравствениот систем во Република Северна Македонија;
Искуство во креирање политики во областа на здравствената заштита;
Завршено високо образование во областа на правото.

За позициите 3 и 4:

Експертиза и искуство во областа на здравствената економика;
Одлично познавање на здравствениот систем во Република Северна Македонија;
Искуство во изработка на финансиски или економски анализи во областа на здравствената заштита;
Искуство во креирање политики во областа на здравствената заштита;

4. Критериуми за избор

Предност за добивање на ангажманот ќе имаат кандидати со:

За позициите 1 и 2:

Искуство во изготвување на конкретни законски решенија или подзаконски акти во областа на здравствената заштита;
Искуство во раководење на проекти или иницијативи што вклучувале тимска работа;
Повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

За позициите 3 и 4:

Претходни анализи релевантни за потребите на ангажманите од овој повик;
Искуство во раководење на проекти или иницијативи што вклучувале тимска работа;
Повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

5. Надомест и други услови

Ангажманите предвидуваат потпишување договор за консултантски услуги, а ќе бидат надоместени според следнава шема:

Позиција 1, со обем 8 консултантски денови: бруто износ од 9.225,оо денари за еден консултантски ден

Позиција 2, со обем 10 консултантски денови: бруто износ од 9.090,oo денари за еден консултантски ден

Позиција 3, со обем 14 консултантски денови: бруто износ од 9.225,оо денари за еден консултантски ден

Позиција 4, со 12 консултантски денови: бруто износ од 9.090,oo денари за еден консултантски ден

На овој повик ќе се прифатат за разгледување пријави што се однесуваат на секоја од четирите позиции посебно, како и пријави што се однесуваат на 2, 3 или на сите позиции истовремено. Пријавите може да бидат од физички и од правни лица. Физички лица може да настапат како тим со заедничка пријава.

6. Краен рок и потребни документи за пријавување

Најдоцна до 7.6.2024 г., заинтересираните кандидати треба да достават:

Писмо за интерес (до 1 страна) во кое ќе ги прецизираат позициите од овој повик за коишто се пријавуваат, ќе ги резимираат своите клучни квалификации во однос на соодветната позиција/позиции и накратко ќе се осврнат на пристапот што би го презеле во спроведувањето на ангажманот;
Професионална биографија, со листа на досегашни публикации и/или релевантни претходни ангажмани.

Доколку кандидати настапуваат како тим, потребно е да поднесат само едно писмо за интерес и индивидуални професионални биографии за секој член на тимот.

Документите за пријавување на повикот со назнака „Пријава за консултантски ангажман“ треба да се достават електронски, на следната е-маил адреса:

[email protected]

Постапка за избор на консултантКомисијата за избор на консултант ќе ги разгледа примените апликации, при што предвид ќе бидат земени само оние пријави коишто ја содржат комплетната документација и ги исполнуваат условите на повикот. Комисијата ќе изработи ранг листа на кандидати. Со најмногу двајца најдобро рангирани кандидати може да биде спроведено интервју. Во зависност од резултатите од оценката на документација наспроти условите на повикот и евентуалното интервју ќе биде избран кандидатот кому ќе му биде доделен ангажманот.

Реакција: „Може ли инфицираните да живеат нормално без да бидат обележани?“

Здружението Заедно посилни остро реагира на веста на zenit.mk со наслов „X 30 години живее со СИДА вирусот“. Објавата е школски пример за тоа како вест може да биде полна со лаги, спротивна на стандардите на новинарството, сензационалистичка, без трошка на истражувачко новинарство, неетичка, целосно бесчувствителна и понижувачка за новинарската професија. Напомена: Сите информации коишто може да доведат до идентификација на лицето, како и фотографиите, се редактирани од страна на Здружението поради заштита на приватноста, која е флагрантно прекршена од страна на медиумот.

Имено, на 3-ти февруари 2024 година, порталот zenit.mk објавил вест со наслов „X 30 години живее со СИДА вирусот“ која содржи фотографии од лице што живее со ХИВ, направени на гробот на сопругата и децата, и негови лични податоци и покрај експлицитната забрана да го снимаат и да пишуваат за него.

Лажни вести

Медиумот, во својата објава, наведува дека лицето е првото лице заразено со ХИВ вирусот во Македонија. Таквата информација е неточна. Доколку медиумот сакал да напише вест за првиот дијагностициран случај на ХИВ-инфекција, што содржи точни информации, можел да ги консултира извештаите на Институтот за јавно здравје, каде што е наведено дека првиот случај на ХИВ-инфекција е регистриран во 1987 година. До 1994 година, веќе имало потврдено 12 случаи на ХИВ-инфекција во Македонија. Од друга страна, медиумот изјавува лицето „ги заразил двете деца и сопругата“. Таквата информација е класична дезинформација, бидејќи не се знае со сигурност кој кому му пренел вирус во односот меѓу сопружниците. Освен тоа, речиси е невозможно тој да им го пренел вирусот ХИВ директно на своите деца; по секоја веројатност тие биле инфицирани при самото раѓање од својата мајка.

Флагрантно кршење на стандардите на новинарството

Еден од основните принципи на новинарството е почитување на приватноста на личноста, освен кога тоа е во спротивност со јавниот интерес, и почит кон личната болка и жалост. Во својата вест, медиумот го наведува името на лицето и неговото семејство, нивните години на раѓање, годините на смрт на неговото најблиско семејство поради ХИВ, местото на живеење, локацијата на неговото живеалиште и (претпоставениот) начин на пренос на ХИВ. Дополнително, медиумот продолжува со информации за тоа што лицето морало да прави во минатото за да се прехрани и да се стопли. Сите овие информации се флагрантно, сериозно и противзаконско задирање во правото на приватен и семеен живот. Сите детали, вклучувајќи ги имињата на лицето и неговото најблиско семејство, нивните години на раѓање и смрт, местото на живеење и локацијата на нивното претходно живеалиште, не служат на јавниот интерес и претставуваат повреда на човековото право на приватност. Дополнително, известувањето за начинот на преживување на лицето во минатото е невкусно, деградирачко и одраз на тоа како медиуми може да наштетат во напорите на системот и граѓанскиот сектор за обезбедување на достоинствен живот на луѓето што живеат со ХИВ. Уште повеќе, во самата вест, медиумот наведува дека лицето изрично побарало да не го снимаат и да не пишуваат за него. Самото продолжување со известување, и покрај тоа што новинарите забележале дека снимањето и темата претставува извор на вознемиреност и болка на лицето, е одвратно и понижувачко. Од друга страна, фактот што лицето е фотографирано додека го посетува гробот на својата сопруга и децата е пример за малограѓаштина, медиумско лешинарство и знак на немање новинарски интегритет.

Би сакале да потенцираме дека неовластено снимање и фотографирање е основа за кривична одговорност според Кривичниот законик, а споделување на лични податоци без основ е прекршување на Законот за заштита на лични податоци и основа за постапка пред Агенцијата за заштита на лични податоци.

Сензационализам пополнет со дезинформации и незнаење

Медиумот нотира дека лицето уште е живо и во општа добра здравствена состојба, иако било дијагностицирано со ХИВ пред триесетина години. Во таа насока, медиумот констатира дека тој со децении живее без да покажува знаци на болест, запрашувајќи дали лицето „пркоси на медицината“, „ја демантира науката“ или има „ген за долг живот“. Дополнително, медиумот поставува прашања за тоа дали лицето прима антиретровирусна терапија и дали на лицето му се нарушени човековите права. Доколку медиумот направил истражување за темата, не би имало потреба за поставување на прашања и сензационалистичко известување. Современата терапија за ХИВ, која е достапна во Северна Македонија, обезбедува: луѓето што живеат со ХИВ да имаат одличен квалитет на живот, да бидат во добра општа здравствена состојба, да бидат работоспособни, да живеат онолку долго колку и луѓето со негативен ХИВ-статус и да не можат да го пренесат вирусот на друго лице. Таквите важни информации кои придонесуваат за сузбивање на митовите и предрасудите за ХИВ не нашле свој простор во веста, иако основна задача на новинарите е да ја почитуваат вистината, етичките вредности и професионалните стандарди при пренесувањето на информациите. Луѓето што живеат со ХИВ вообичаено немаат некакви специфични знаци на болест, а самата дискусија за видливи знаци на ХИВ покажува дека медиумот сѐ уште функционира со информации од 80-тите години на минатиот век. Додека порталот Зенит прашува „Може ли инфицираните да живеат нормално без да бидат обележани?“, самиот го дава и одговорот: тоа не е можно, бидејќи има луѓе и медиуми како порталот Зенит коишто ќе ве обележат, дури и ако експлицитно им кажете дека не сакате да бидете снимани и да пишуваат за вас. Самиот медиум грубо му го крши правото на приватност преку јавно објавување на медицински податоци и известување кое го понижува човековото достоинство и личноста.

Несоодветна терминологија

Терминологија што ја користи порталот, како „СИДА вирусот“, „заразен од СИДА“ и „носител на ХИВ-вирусот“ се термини одамно напуштени поради тоа што се стигматизирачки, а некои од нив и сосема неточни. Согласно насоките за терминологија на UNAIDS од 2015 година, соодветните термини се „ХИВ-вирусот“ и „лице што живее со ХИВ“. Јазикот користен во самата вест дополнително докажува за тоа колку време е посветено на пишување на веста и истражувањето позади неа.

Здружението Заедно посилни бара повлекување на веста и јавно извинување за начинот на известување за ХИВ од zenit.mk. Воедно, Здружението бара медиумското известување за темата да биде согласно стандардите на новинарството, со почитување на човековите права и слободи, вклучувајќи го и правото на приватен и семеен живот, и известувањето да биде базирано на научни докази и во насока на едукација и на општото добро.