Новости

Вакцина за ХИВ: мит или реалност?

Кон крајот на 2024 година реномираното научно списание Science го прогласи лекот ленакапавир како 2024 Breakthrough of the Year, т.е. научно откритие на 2024 година.[1] Многу медиуми во Македонија и пошироко во светот, со голема доза на оптимизам пишуваа наслови за новиот „лек за СИДА“ кој во целост би го елиминирал вирусот. Иако оваа информација разбирливо поттикнува возбуда и надеж кај милиони луѓе низ целиот свет, важно е да се разјаснат фактите и да се одржат реални очекувања. Иако ленакапавир се чини дека има голем потенцијал во превенцијата и лекувањето на ХИВ, тој не е ниту вакцина, ниту пак значи целосно искоренување (ерадикација) на ХИВ.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

Светски ден на СИДА 2024

На први декември, 2024, ЗАЕДНО ПОСИЛНИ го одбележа Светскиот ден на СИДА и воедно прослави својот 15 роденден на пригоден настан и аукција.

Според СЗО Светскиот ден на свесноста за СИДА се одбележува веќе 36 години, па така и оваа година ЗАЕДНО ПОСИЛНИ организираше добротворна забава под слоганот „ХИВ не ме прави помалку човек“. Македонија заедно со сите држави на Обединетите нации имаат за цел ставање крај на епидемијата на ХИВ до 2030 година. За жал, стигмата и дискриминацијата се сè уште дел од животите на лицата што живеат со ХИВ и затоа нашето здружение продолжува да се бори за намалување на стигмата и дискриминацијата во Македонија.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

Платфoрма за ХИВ: Апел до Владата да ги обезбеди потребните средства

Апелираме Владата да ги обезбеди потребните средства за услугите за превенција и лекување на пациентите со ХИВ.

Платформата за ХИВ апелира до Владата да го предвиди неопходниот минимален буџет за Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција за 2025 година, кој изнесува 130 милиони денари; од нив 109 милиони се потребни за обезбедување лекови и 21 милион за да се одржат на сегашното минимално ниво услугите за превенција. Овие потреби се веќе максимално рационализирани.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

1 декември, Светски ден на свесноста за СИДА

Пратениците и Владата да го предвидат неопходниот буџет за лекување на пациентите со ХИВ и за одржување на мерките за превенција

Денес, на 1 декември, 2024 г., Светскиот ден на свесноста за СИДА, се потсетуваме дека ХИВ-инфекцијата е сè уште актуелен здравствен и социјален проблем. Глобална цел е до 2030 година да се стави крај на епидемијата на ХИВ, Иако Македонија бележи релативно низок број случаи, се проценува дека околу 30 проценти од вкупниот број лица што живеат со ХИВ не се свесни за својата инфекција, а околу половина од новооткриените случаи во годината се доцни дијагнози. Со тоа, земјата заостанува зад напредокот на светско ниво. Тоа укажува на недоволно инвестирање во свесноста за ХИВ и во мерките за превенција, особено тестирањето.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

ХИВ како основа за дискриминација во Северна Македонија – искуства и предизвици

Во духот на нашата мисија за поддршка и недискриминација на луѓето кои живеат со ХИВ, на 24 oктомври, „Заедно посилни“ – Скопје и Комисијата за спречување и заштита од дискриминација организираа консултативен состанок со наслов „ХИВ како основа за дискриминација во Северна Македонија – искуства и предизвици“. На настанот присуствуваа претставници од Народниот правобранител, Министерството за здравство, Фондот за здравствено осигурување, Агенцијата за заштита на личните податоци, Лекарската комора на Македонија и Клиниката за инфективни болести.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

Повик за ангажирање консултант: консултант за изработка на предлог-текст на национално упатство за ХИВ-тестирање

Краен рок за пријавување: 28.10.2024

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува повик за прибирање понуди за ангажирање консултант за изработка на предлог-текст за национално упатство за давање на услуги за ХИВ-тестирање во Северна Македонија, во согласност со меѓународните пракси и препораките на релевантни организации.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

Call for consultant: external expert on the evaluation of the continuum of HIV care and implementing the ECDC HIV Platform Tool

Deadline for submission: end of day on 18 September, 2024

Background

Stronger Together, Association for Support of People Living with HIV from Skopje, North Macedonia, is a community-based organization that supports people living with HIV in executing their rights and strives to shape public policy towards ending the HIV epidemic. Stronger Together supports the building of capacities and expertise in the country in regards to the national response to HIV, including in the field of surveillance and data analysis.

ПРОЧИТАЈ ПОВЕЌЕ

КОНКУРС за вработување на координатор за комуникации

Рок за пријавување: до 20 септември, 2024 г.

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува конкурс за вработување на определено време за позицијата 

координатор за комуникации 

Позицијата се отвора за период во траење до крајот на 2024 година, со тримесечен пробен период и со можност за продолжување по 31.12.2024.

Опис на работната позиција

Координаторот за комуникации се грижи за редовна комуникација на Здружението за своите активности со јавноста, медиумите и целните групи на нашата мисија, осмислува комуникациски пристапи и пораки, координира процеси на продукција на комуникациски продукти, раководи со веб-сајтот на Здружението и со профилите на социјалните медиуми, раководи со активностите на Здружението за мобилизирање на локални ресурси, организира настани.

Работни задачи

Поконкретно, координаторот за комуникации:

  • раководи со веб-сајтот и службените профили на социјалните медиуми на Здружението – креира, ажурира, оптимизира содржини и пораки; 
  • се грижи за подобрување на видливоста на работата на Здружението на социјалните медиуми и за зголемување на посетеноста на веб-сајтот;
  • координира процеси на продукција на комуникациски продукти од надворешни маркетинг и ПР агенции;
  • осмислува комуникациски пристапи за промоција на ХИВ-тестирањето; 
  • го развива и спроведува планот со активности за одбележување на Светскиот ден на СИДА и подигнување на јавната свесност за ХИВ;
  • ги координира и учествува во активностите на Здружението за мобилизирање на локални ресурси.

Условите на работната позиција подразбираат делумна флексибилност и можат да бидат предмет на договор, со покриени придонеси за здравствено и пензиско осигурување. 

Неопходни квалификации

Кандидатите треба да ги имаат следниве квалификации: 

  • завршено високо образование;
  • солидни вештини за уредување, развивање содржини и комуникација преку нови и традиционални медиуми;
  • одлични вештини на усна и писмена комуникација на македонски и англиски;
  • познавања или искуство од областа на дигиталните комуникации (особено Twitter, Facebook, Instagram, YouTube и др.); 
  • одлично познавање и сензитивност во врска со прашањата што ги засегаат ЛГБТ луѓето;
  • силна мотивираност за унапредување на здравјето и квалитетот на живот на луѓето засегнати од ХИВ; 
  • апсолутна доверливост и сензитивност за работа со луѓе што живеат со ХИВ и припадници на заедниците засегнати од ХИВ;
  • изградени вештини за логистика и спроведување на административни задачи;
  • организираност и самоиницијативност.

Предности

Следниве дополнителни квалификации ќе се сметаат за предност при изборот на кандидат за работното место (но не се предуслов):

  • работно или волонтерско искуство во областа на комуникациите;
  • вештини за користење програми за графичко уредување;
  • познавања од областа на издавачката дејност и/или процеси на продукција на видео и аудио материјали;
  • познавања на проблематиката поврзана со ХИВ;
  • повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

Постапка за избор на кандидат/-ка:

Комисијата за избор на кандидат/-ка ќе ги разгледа примените апликации. Ненавремените и нецелосните апликации нема да бидат земени предвид. Комисијата ќе изработи ранг-листа од примените апликации врз основа на степенот на исполнување на квалификациите и критериумите опишани во овој оглас. Со најмногу 5 најдобро рангирани кандидати/-тки ќе биде спроведено интервју и евентуално тестирање. Во зависност од резултатите од тестирањето и интервјуто ќе биде избран кандидат/-ка кому ќе му/ѝ биде понудена работната позиција. Сите кандидати ќебидат известени за резултатите од конкурсот, по електронски пат, најдоцна 10 дена по затворањето на конкурсот.

Потребни документи

Најдоцна до 20 септември, 2024 г., заинтересираните кандидати треба да достават по електронски пат:

  • професионална биографија во која ќе бидат резимирани клучните квалификации што одговараат на барањата на овој повик; и
  • писмо за мотивација (максимум 300 збора) во кое ќе објаснат зошто сакаат да работат на конкретната позиција и во конкретната организација и на кој начин би придонеле за унапредување на работата на Здружението кога би ја добиле работната позиција.

На кандидатите што ќе влезат во потесниот избор може да им биде побаран и контакт за препорака во текот на процесот на избор.

Важно: Особено се охрабруваат да се пријават на конкурсот лица што живеат со ХИВ и припадници на ЛГБТИ заедницата без разлика на ХИВ-статусот. Доверливоста во однос на ХИВ-статусот, доколку се сподели со комисијата за избор, е строго гарантирана, во согласност со Закон, како и со политиките и праксата на Здружението. 

Документите со назнака/предмет на пораката „конкурс координатор за комуникации“ доставeте ги електронски на следнава адреса: [email protected]

Имплементација на партнерски проект: Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ – Скопје во партнерство со Здружение ЕСЕ, ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување,  и Здружение Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари, го спроведуваат партнерскиот проект насловен „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“.  Организациите започнаа со спроведување на активностите од проектот од месец декември 2023, а предвидено е проектот да се спроведува до месец октомври 2026 година, односно во времетраење од 30 месеци. Главната цел на проектот е да се унапреди здравствената заштита на ранливите популации во Р. Северна Македонија врз основа на интензивна соработка меѓу институциите и граѓанскиот сектор во идентификувањето на потребите, планирањето на мерките, како и во испорачувањето услуги од областа на здравствената заштита. Специфични цели на проектот се следните: 1) Да се зајакне учеството на граѓанското општество во развивањето на здравствените политики и буџети на Владата на Северна Македонија од интерес на ранливи групи граѓани; 2) Да се зголеми ефективноста и финансирањето на владините здравствени програми засновано на докази и според потребите на ранливите групи; и 3) Да се создаде поволна правна средина за граѓанските организации како национални даватели на здравствени услуги која придонесува кон поголема одржливост на услугите за ранливите групи. 

Во фокус на активностите на проектот е да се постигне преку програмско и буџетско унапредување на 4 (четири) Програми за превентивна и куративна здравствена заштита на Владата на Република Северна Македонија кои се наменети за ранливи популации преку зајакнато учество на граѓанскиот сектор во планирањето, буџетирање врз основа на докази и овозможувачка правна средина за вклученост на граѓанските организации како даватели на услуги во рамки на Програмите. Четирите програми кои се предмет на работа во проектните активности се Програмата за активна здравствена заштита на мајките и децата, Програмата за рана детекција и скрининг на малигни заболувања, Програмата за заштита на населението од ХИВ/СИДА и Програмата за партиципација при користењето на здравствена заштита на одделни заболувања на граѓаните и здравствена заштита на родилките  доенчињата.  Дополнително предмет на работа на овој проект ќе бидат и други релевантни стратeшки политики како Националната стратегија за здравје 2021–2030, националните стратегии за млади, родова еднаквост, еднаквост и недискриминација и инклузија на Ромите – во областите на здравството. 

Постигнати резултати и активности

Три клучни резултати ќе бидат постигнати преку спроведувањето на проектните активности, и тоа: 1: Воспоставен формален процес на консултација со граѓанското општество во подготовката на владините здравствени програми кои се засноваат на докази и идентификувани потреби на ранливите групи; 2. Унапредена заложба на Владата за превентивната здравствена заштита преку зголемени буџети и воведени мерки во превентивни програми според потребите на ранливите групи; 3. Измените и дополнувањата на Законот за здравствена заштита за правно препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги се влезени во формален процес на усвојување

Кон постигнување на резултатот број еден – Воспоставен формален процес на консултација со граѓанското општество во подготовката на владините здравствени програми кои се засноваат на докази и идентификувани потреби на ранливите групи, ќе придонесат следните активности.

Спроведување на анализа на четирите владини здравствени превентивни програми – која ќе опфати преглед на литература и документи, наоди од теренско истражување меѓу целните популации и споредба со начинот на подготовка и имплементација на соодветни програми во земји од ЕУ, а ќе резултира со препораки за унапредување на процесот на подготовка, буџетирање, спроведување и мониторинг на програми преку активно вклучување на граѓанските организации и граѓаните. Анализата на програмите ќе ни овозможи да подготвиме и публикуваме функционална анализа, која ќе биде појдовна основа за застапување и предлагање на мерки за унапредување на програмското и буџетското планирање и финансирање на превентивните програми, со фокус на активностите за маргинализираните групи. 

Организирање на консултативни работилници за креирањето на четири програми за 2025 и 2026 година. Имено низ консултација со Министерството за здравство, стручните тела, комисии и јавно-здравствени институции ќе се идентификуваат потребите за техничка поддршка и ќе се обезбеди нивното учество во анализите и економските евалуации на мерките од програмите. На мултисекторските работилници ќе се дискутираат наодите и препораките од истражувањата и од буџетската анализа со цел унапредување на планирањето, буџетирањето и спроведувањето на четирите програми за 2025 и 2026 година.  Во текот на спроведување на проектот планирано е да се спроведат осум консултативни работилници за унапредување на превентивните програми. 

Организирање на локални јавни настани, форуми на заедниците и акции за креативен активизам. Овие настани ќе се организираат за ромското население во Скопје, Куманово, Штип и Битола, и за заедниците на корисници на услугите за превенција на ХИВ, а ќе помогнат да се утврдат приоритетни здравствени проблеми и решенија. Воедно преку годишните акции за креативен активизам ќе ги актуелизираме здравствените проблеми на ромското население. За време на спроведување на проектот е планирано да бидат одржани најмалку 4 локални јавни трибини, 2 форуми на заедниците и годишни акции за креативен активизам.

Одржување на состаноци за координација и застапување со клучни чинители. Партнерските организации ќе подготват план за застапување, при што ќе се искористи специфичната екпертиза на секој од партнерите. Процесот ќе се координира на месечни состаноци за планирање и следење на спроведувањето на активностите; партнерите заедно или со учество од најмалку две организации ќе остваруваат состаноци за застапување со донесувачи на одлуки за политики релевантни за проектот. 

Кон постигнување на резултатот под број два – Унапредена заложба на Владата за превентивната здравствена заштита преку зголемени буџети и воведени мерки во превентивни програми според потребите на ранливите групи партнерските организации ќе придонесат следните активности.

Подготовка на економска анализа за идентификување на придобивките од инвестиции во превентивната заштита, која ќе прикаже на кој начин соодветната алокација на буџетски средства ќе резултира со придобивки за државата и граѓаните во насока на подобрување на здравјето и добросостојбата, како и заштеда на средства како од страна на државата, така и од страна на граѓаните. 

Спроведување на континуиран мониторинг поврзан со планирањето и имплементација на мерките од превентивните програми, кој ќе обезбеди следење на состојбите на годишно ниво во однос на планирањето на активностите, алоцирањето на буџетските средства, и спроведувањето на мерките од четирите програми, со цел да утврди дали постои унапредување на процесите и дали се земаат предвид потребите на ранливите групи. Покрај четирите превентивни програми, мониторингот ќе ги опфати и другите релевантни политики од областа на здравството. 

Подготовка на документи за креирање на јавни политики  на годишно ниво врз основа на наодите од анализите и извештаите од спроведениот мониторинг за секоја програма засебно, со конкретни барања до властите за унапредување на планирањето, спроведувањето и мониторингот на програмите преку активно учество на граѓаните, 

Спроведување на медиумска кампања за унапредување на здравствената заштита која ќе се фокусира на зголемување на свесноста за приоритетни прашања во здравството и ќе предложи системски решенија за нивно решавање, вклучувајќи и зголемено јавно финансирање во здравството. Комуникациските продукти за различните целни групи и теми (видеа, инфографици) и медиумското застапување преку традиционалните и новите медиуми ќе бидат осмислени во согласност со истражувањата и повратната информација од крајните корисници. Со цел спроведување на соодветно медиумско застапување планирано е одржување на конференции за печат, подготовка и испраќање на соопштенија за медиуми, подготовка и објавување на кратки видеа за застапување, медиумски гостувања и стории, платена промоција на социјални медиуми

Одржување на национални конференции за здравствената заштита на годишно ниво со клучните чинители и донесувачите на одлуки. На конференциите ќе бидат презентирани публикациите од спроведените анализи и истражувања преку кои ќе бидат презентирани утврдените недостатоци и потреби за унапредување на Програмата, а воедно ќе бидат презентирани и документите за јавни политики со цел да се презентираат конкретните препораки и барањата на партнерските организации до здравствените власти и останатите донесувачи на одлуки за унапредување на планирањето и спроведувањето на четирите превентивни програми и останатите здравствени политики. Воедно националните конференции ќе овозможат отворена дискусија на оваа тема помеѓу различни организации и институции, а се со цел унапредување на здравствената заштита на ранливите категории на граѓани. 

Кон постигнување на резултатот под број три – Измените и дополнувањата на Законот за здравствена заштита за правно препознавање на граѓанските организации како даватели на здравствени услуги се влезени во формален процес на усвојување, ќе придонесат следните активности.

Подготовка на анализа за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита, преку која ќе бидат обезбедени правни аргументи и препораки за донесувачите на одлуки од Владата и Собранието. 

Одржување на средби со работна група за подготовка на законски и подзаконски измени, која ќе биде составена од претставници на граѓански организации и Министерството за здравство. Групата ќе ги подготви предлог-измените врз основа на препораките од анализата, како и предлог-подзаконски акти за условите поврзани со нудење на одредени здравствени услуги од страна на ГОи за ранливи групи од населението со посебно значење за јавното здравје.

Спроведување на Парламентарно застапување, преку средби на меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и сексуално и репродуктивно здравје и во соработка со Европскиот парламентарен форум за СРЗ, чија членка е групата. Ќе се овозможи редовна комуникација со пратеници од други парламенти за релевантните здравствени прашања и ќе се организираат 2 годишни работилници за законските измени и приоритетни здравствени прашања наменети за пратениците, стручната јавност и здравствените институции

Организирање на јавна расправа во Собранието за усвојување на измените и дополнувањата во Законот за здравствена заштита – во соработка со меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и СРЗ, Комисијата за здравство и Комисијата за еднакви можности на жените и мажите во Собранието на РСМ. 

Влијание на проектот врз унапредување на здравствениот систем и здравствената заштита за ранливите групи на граѓани 

Преку спроведувањето на овој проект се очекува долгорочно и системско унапредување на неколку конкретни здравствени политики преку воведување нови мерки и зголемување на опфатот со постојните за девојките и жените, мајките и децата и ранливите групи граѓани. Ефектите од подобрени, соодветно буџетирани и на докази засновани програми, дизајнирани со значително граѓанско учество, ќе се резултираат со соодветна превенција и рана дијагноза на болестите, што ќе го подобри здравјето на населението, со фокус на ранливите групи, а воедно ќе генерира заштеди во здравствениот систем преку избегнати трошоци за скапо и непотребно лекување. 

Очекуваме спроведувањето на проектот да придонесе за успешност на очекуваната реформа на здравствените програми иницирана во рамките на техничката поддршка за Министерството за здравство за спроведување на националната здравствена стратегија, обезбедена од ЕУ, додека дел од решенијата – како механизмите на социјално договарање и на консултирање на граѓанскиот сектор во планирањето – да бидат интегрирани во законот. 

Преку законското препознавање на граѓанските организации како даватели на директни здравствени услуги ќе се обезбеди финансирање од домашниот буџет и поголема одржливост на услугите за ранливите и тешко-достапните популации во иднина.

Придобивки од проектот за партнерските организации

Проектните активности носат придобивки и за партнерските граѓански организации кои ќе ги зајакнат сопствените капацитети за програмско и буџетско застапување врз основа на докази и ќе постигнат поголема видливост за решавање на суштински проблеми поврзани со здравството. 

Целни групи и директни корисници

Примарни корисници во спроведувањето на проектот се Министерството за здравство, јавно-здравствените институции и стручните тела и комисии кои се вклучени во подготовката, спроведувањето, надзорот и следењето, и оценувањето на превентивни здравствени програми и здравствените политики (Универзитетска клиника за гинекологија и акушерство, Универзитетска клиника за инфективни болести и фебрилни состојби, Универзитетска клиника за детски болести, Институтот за јавно здравје, Центрите за јавно здравје, здравствените домови, Комитетот за безбедно мајчинство, Националната комисија за ХИВ/СИДА) како и Собранието на Република Северна Македонија со фокус на членовите од Меѓупартиската парламентарна група за ХИВ и СРЗ, Комисија за здравство и Комисија за еднакви можности на жените и мажите.

Директни корисници на интервенции во проектот се жените и девојките во репродуктивен период (15 – 49 години), мајките и децата;  луѓето кои живеат со ХИВ;  клучните популации засегнати од ХИВ: геј мажите, лицата кои инјектираат дроги и сексуалните работници;  Ромите со фокус на девојките и жените Ромки и лицата кои се социјално исклучени и кои се без здравствено осигурување. Измените на политиките и законите предвидени со оваа интервенција се однесуваат на унапредување на пристапот до услуги од јавно-здравствен карактер наменет за крајните корисници. Крајните корисници ќе бидат вклучени и во теренските истражувања, јавните настани и форумите со заедниците за идентификување на нивните потребите. Во интервенцијата се вклучени и две организации на самите заедници  – луѓето со ХИВ и Ромките, кои ги застапуваат правата на заедниците.

Буџет на проектот

Вкупниот буџет за спроведување на проектот изнесува 13 905 023 Денари. Буџетот е обезбеден преку поддршка од Владата на Швајцарија преку Цивика Мобилитас.

Улогата и придонесот на Цивика Мобилитас за спроведување на проектот

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ – Скопје, како партнер во спроведување на проектот е поддржан од Швајцарија преку Цивика Мобилитас.

Цивика Мобилитас е проект на Владата на Швајцарија за поддршка на граѓанското општество во Северна Македонија, која ја спроведуваат Македонскиот центар за меѓународна соработка (МЦМС), НИРАС од Данска и ФЦГ од Шведска. Целта на програмата е општествените промени во Северна Македонија кои се водени од силен граѓански сектор, од активни граѓани и добра соработка со властите што резултира со проширен граѓански простор, поодржливи граѓански организации и потранспарентно, отчетно и општествено инклузивно владеење на централно и локално ниво. 

Повик за ангажирање консултанти

Датум на објава: 31.5.2024 г.
Краен рок за пријавување: 7.6.2024 г.

Здружението за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје објавува повик за прибирање понуди за група консултантски ангажмани поврзани со унапредување на планирањето и спроведувањето на четири владини здравствени програми преку обезбедување докази и развивање предлози за унапредување на правната рамка. Консултантските ангажмани од овој повик се овозможени во рамките на партнерскиот проект „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“ финансиски поддржан од Програмата Цивика Мобилитас со средства од Швајцарската Влада, и регионалниот проект „Одржливост на сервисите за клучните популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (#SoS_project 2.0), кој е финансиски поддржан од Глобалниот фонд за борба против СИДА. 

Овој повик за ангажирање консултанти се однесува на следниве консултантски ангажмани:

  1. Анализа на можностите и на постоен предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита (обем на ангажманот: 8 консултантски денови)
  2. Развивање предлог-текст за подзаконски акти што ќе го дорегулира начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита (обем на ангажманот: 10 консултантски денови)
  3. Економска анализа на 4 здравствени програми врз основа на претходно изработена детална програмска и финансиска анализа (обем на ангажманот: 14 консултантски денови)
  4. Ревидирање на трошоците за услугите за превенција на ХИВ наменети за клучни засегнати популации со определување на трошок по клиент и утврдување на пакети на услуги финансирани во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција (обем на ангажманот: 12 консултантски денови)

1. Контекст

Различни категории граѓани уживаат незадоволителна корист од мерките и активностите утврдени со посебните владини програми, кои им се гарантирани со Законот за здравствена заштита. Така, на пример, со скринингот на рак на грлото на матката се опфаќаат околу 28 % од жените од целната група (наспроти опфатот од над 75 % во ЕУ), додека со скрининг за рак на дојка се опфатени едвај 1  % од жените од целната возрасна група (наспроти опфатот од 50 % – 83 % во ЕУ). Опфатот на Ромките со здравствени услуги за време на бременоста е драстично помал во однос на стандардите пропишани со важечки протоколи: помалку од една четвртина од бремените Ромки имале корист од мерките од програмите на Министерството за здравство. Доенечката смртност, која изнесувала 4,5 % во 2021 година на национално ниво, посебно го засега ромското население со стапка од 11,8 %. Северна Македонија има и меѓу најниските стапки на употреба на современа контрацепција во Европа, која изнесува 14 %, а само 8,6 % меѓу Ромките, и опфатот со бесплатните контрацептивни средства со програмата од 2021 бил под 1%. Адолесцентската бременост помеѓу 2016 и 2019 била дури шест пати повисока кај Ромките. 

Во услови на јавно-здравствената и финансиска криза во 2022 година Владата дополнително ги намали буџетите на 7 од вкупно 10 превентивни програми, со што кризата непропорционално негативно го засегна здравјето на ранливите граѓани. Буџетот на Министерството за здравство, од каде што се финансираат здравствените програми, се намали за дури 586 милиони денари и од околу 3% на само 2,1% од буџетот на државата за 2023 г. – наспроти значителниот пораст на вкупните предвидени расходи за истата година. Тоа резултираше со 70% намалување на средствата за редовни гинеколошки прегледи и анализи за бремените жени и за породување за жените без здравствено осигурување, и над 50% намалување на средствата за услугите што граѓански организации ги нудат на повеќе од 10.000 лица во ризик од ХИВ.

Буџетирањето и мерките од здравствените програми главно се потпираат врз историски параметри, наместо врз ажурирани проценки на потребите на ранливите популации и анализа на достапните докази за инвестирање во интервенции што ќе имаат најголемо влијание врз здравјето на луѓето. 

Во рамките на партнерскиот проект „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“ финансиски поддржан од Програмата Цивика Мобилитас со средства од Швајцарската Влада, здруженијата ХЕРА – Асоцијација за здравствена едукација и истражување, ЕСЕ – Еднаквост, солидарност и еманципација на жените, Иницијатива за правата на жените од Шуто Оризари и Здружение за поддршка на луѓето што живеат со ХИВ – ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје ќе спроведат детални анализи на 4 здравствени програми: (1) Програма за активна здравствена заштита на мајки и деца, (2) Програма за заштита на населението од ХИВ-инфекција, (3) Програма за рана детекција и скрининг на малигни заболувања и (4) Програма за партиципација при користењето на здравствена заштита. Овие анализи ќе обезбедат дел од доказите и аргументацијата за соодветно планирање и финансирање на интервенциите од наведените програми. Дополнителна техничка поддршка ќе биде потребна за разработување и изложување на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции.

Во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција повеќе години наназад е воспоставена пракса на т.н. социјални договори, односно механизам преку којшто Министерството за здравство ангажира граѓански организации со соодветни квалификации и искуства за спроведување на дел од мерките и активностите предвидени со оваа програма. Тие опфаќаат првенствено специфични услуги за превенција на ХИВ и други крвно и сексуално преносливи инфекции, наменети за популациите изложени на поголем ризик, како и услуги од областа на сексуалното и репродуктивно здравје, вклучувајќи и дијагноза и третман на сексуално преносливи инфекции. Овие услуги се даваат на ниво на засегнатите заедници и претставуваат услуги со т.н. „низок праг“, односно настојуваат да ги отстранат можните пречки што би им отежнале на маргинализирани и ранливи индивидуи да ги искористат. Услугите за ХИВ-превенција и за сексуално и репродуктивно здравје во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција годишно ги користат околу 10.000 лица од популациите на лица што инјектираат дроги, мажи што имаат сексуални односи со мажи, сексуални работници и млади. За еден дел од овие лица во зголемен ризик, овие услуги претставуваат и единствен пристап до здравствена заштита.

Опишаната пракса беше воспоставена во периодот 2005 до 2016 година, а од 2017 година натаму функционира во рамките на финансирањето што се издвојува во Програмата за ХИВ од Буџетот на Република Северна Македонија. Постои историја на дискусии за законодавно решение коешто соодветно ќе ја регулира оваа пракса, како во делот на условите под коишто граѓански организации можат да даваат одредени услуги од здравствената заштита, така и во делот на начинот на финансирање на овие активности преку владините здравствени програми. Регулирањето би резултирало и со проширување на можностите за идно искористување на капацитетите на граѓанскиот сектор за спроведување мерки за заштита на здравјето на населението и во други области, освен во превенцијата на ХИВ и на други крвно и сексуално преносливи инфекции. Од друга страна, непостоењето на соодветна правна рамка претставува закана за одржливоста и ефективноста на постојните мерки.  

Во насока на претходното, во периодот од 2018 до 2021 година Министерството за здравство спроведе повеќе консултации со експерти и со граѓанскиот сектор, како резултат на што изготви предлог-текст за измени и дополнување на Законот за здравствена заштита. Овој предлог беше усвоен од Владата кон крајот на 2021 година и влезе во собраниска процедура заедно со други предлог-измени во други делови. За жал, поширокиот пакет измени од тој период беше повлечен, па оттаму и делот што се однесуваше на улогата на граѓанските организации не беше разгледан од Собранието. 

Изготвувањето анализа на можностите и на постојниот предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита се очекува да придонесе за подобрување на постојниот предлог или изготвување на нов предлог за измени и дополнувања. Дополнително, во соработка со стручна работна група, формирана во координација со Министерството за здравство, се очекува да бидат развиени соодветни нацрт-подзаконски акти со кои ќе се институционализира давањето одредени здравствени услуги од страна на граѓански организации и ќе се предвидат критериуми и стандарди за давање на определените здравствени услуги.

Праксата на социјални договори меѓу Министерството за здравство и граѓанските организации во рамките на Програмата за ХИВ има потреба од унапредување и од аспект на соодветно финансирање врз основа на проценка на трошоците за споменатите услуги, како и дефинирање на пакети на услуги за различните целни групи што се финансираат во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција. 

2. Опис на работните задачи и рокови за спроведување

2.1. Позиција 1: Анализа на можностите и на постоен предлог за измени и дополнувања на Законот за здравствена заштита со цел да се регулира улогата на граѓанските организации во нудењето одредени услуги од здравствената заштита

(Проект: „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“, Цивика Мобилитас)

Проценет обем на ангажманот: 8 консултантски денови

Опис на задачите:

  • Да направи анализа на претходно подготвени предлог-измени и дополнувања на Законот за здравствената заштита што ја регулираат улогата на граѓанските организации како даватели на одредени услуги од здравствената заштита;
  • Да ги анализира важечките законски прописи на Република Северна Македонија, особено од Законот за здравствената заштита, како и други релевантните законски прописи коишто ја регулираат материјата околу давањето здравствени услуги во контекст на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени услуги од здравствената заштита;
  • Да спроведе консултации со граѓански организации што имаат искуство во нудење одредени услуги од здравствената заштита, со релевантни експерти од Министерството за здравство, како и со работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана;
  • Да разработи предлог решение за законско регулирање на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени здравствени услуги, земајќи ги предвид согледувањата од анализата, спроведените консултации и заклучоците од работната група.

Очекувани продукти:

  • Разработено предлог-решение за законско регулирање на улогата на граѓанските организации како даватели на одредени здравствени услуги и извештај од анализите со образложување и аргументирање на предложеното решение;

Рок за испорака: 31 јули 2024 г.

2.2. Позиција 2: Развивање предлог-текст за подзаконски акти што ќе го дорегулира начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита

(Проект: „Одржливост на сервисите за клучните популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (#SoS_project 2.0), финансиски поддржан од Глобалниот фонд за борба против СИДА)

Проценет обем на ангажманот: 10 консултантски денови

Опис на задачите:

  • Да спроведе консултации со граѓански организации што имаат искуство во нудење одредени услуги од здравствената заштита, со релевантни експерти од Министерството за здравство, како и со работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана;
  • Врз  основа на предлог-решението и анализата од Позицијата 1. од овој повик, како и врз основа на спроведените консултации да изготви предлог-текст за подзаконски акт или акти што ќе го дорегулираат начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита;
  • Да учествува на средбите на работна група за консултација во Министерството за здравство, доколку таква биде формирана.

Очекувани продукти:

  • предлог-текст за подзаконски акт или акти што ќе го дорегулираат начинот и условите под коишто граѓански организации може да нудат одредени услуги од здравствената заштита

Рок за испорака: 15 септември 2024 г.

2.3. Позиција 3: Економска анализа на 4 здравствени програми врз основа на претходно изработена детална програмска и финансиска анализа

(Проект: „Унапредени здравствени права на девојките, жените и ранливите групи“, Цивика Мобилитас)

Проценет обем на ангажманот: 14 консултантски денови

Опис на задачите:

  • Да обезбеди техничка поддршка за анализирање и артикулирање на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми врз основа на претходно изготвени детални програмски и финансиски анализи;
  • Да понуди техничка поддршка за презентирање на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми на начин соодветен за релевантните донесувачи на одлуки; 
  • Да учествува во консултативни средби на работна група во Министерството за здравство поврзани со овој ангажман

Очекувани продукти:

  • Извештај од економската анализа на 4 здравствени програми; 
  • Нацрт за 4 кратки документ за јавни политики наменети за донесувачи на одлуки со изложување на главните економски аргументи за инвестирање во избрани интервенции во четири здравствени програми; обем: за секоја програма посебно – максимум до 2 страни текст и 1 до 3 графика. 

Рок за испорака: 31 август 2024 г.

2.4. Позиција 4: Ревидирање на трошоците за услугите за превенција на ХИВ наменети за клучни засегнати популации со определување на трошок по клиент и утврдување на пакети на услуги финансирани во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција 

(Проект: „Одржливост на сервисите за клучните популации во регионот на Источна Европа и Централна Азија“ (#SoS_project 2.0), финансиски поддржан од Глобалниот фонд за борба против СИДА)

Проценет обем на ангажманот: 12 консултантски денови

Опис на задачите:

  • Да прибере податоци за трошоците за услугите за превенција на ХИВ и за сексуално и репродуктивно здравје што се нудат за припадници на клучни засегнати популации од страна на граѓански организации во рамките на Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција;
  • Да утврди ревидиран трошок за услуги по клиент користејќи зададена алатка за пресметка;
  • Да развие предлог за дефинирани пакети на услуги што се финансираат преку Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција во сооднос со обемот на опфатени лица од целните популации. 

Очекувани продукти:

  • Пополнети обрасци во Excel со ревидиран трошок за услуги за превенција на ХИВ по клиент соодветно на целната група;
  • Разработен предлог за дефинирани пакети на услуги што се финансираат преку Програмата за заштита на населението од ХИВ-инфекција во сооднос со обемот на опфатени лица од целните популации. 

Рок за испорака: 30 септември 2024 г.

Одговoрно лице за спроведување на ангажманот на консултантите од позициите 1 и 2 од овој повик ќе биде координаторот за застапување и политики во Здружението ЗАЕДНО ПОСИЛНИ Скопје, додека за позициите 3 и 4  извршниот директор на Здружението.

3. Профил и неопходни квалификации

Кандидатите треба да ги исполнуваат и следниве основни квалификации:

За позициите 1 и 2:

  • Одлично познавање на проблематиката на законските прописи во областа на здравствената заштита;
  • Одлично познавање на здравствениот систем во Република Северна Македонија;
  • Искуство во креирање политики во областа на здравствената заштита;
  • Завршено високо образование во областа на правото.

За позициите 3 и 4:

  • Експертиза и искуство во областа на здравствената економика;
  • Одлично познавање на здравствениот систем во Република Северна Македонија;
  • Искуство во изработка на финансиски или економски анализи во областа на здравствената заштита;
  • Искуство во креирање политики во областа на здравствената заштита;

4. Критериуми за избор 

Предност за добивање на ангажманот ќе имаат кандидати со:

За позициите 1 и 2:

  • Искуство во изготвување на конкретни законски решенија или подзаконски акти во областа на здравствената заштита;
  • Искуство во раководење на проекти или иницијативи што вклучувале тимска работа;
  • Повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

За позициите 3 и 4:

  • Претходни анализи релевантни за потребите на ангажманите од овој повик;
  • Искуство во раководење на проекти или иницијативи што вклучувале тимска работа;
  • Повисок степен на исполнување на неопходните квалификации.

5. Надомест и други услови

Ангажманите предвидуваат потпишување договор за консултантски услуги, а ќе бидат надоместени според следнава шема:

Позиција 1, со обем 8 консултантски денови: бруто износ од 9.225,оо денари за еден консултантски ден

Позиција 2, со обем 10 консултантски денови: бруто износ од 9.090,oo денари за еден консултантски ден

Позиција 3, со обем 14 консултантски денови: бруто износ од 9.225,оо денари за еден консултантски ден

Позиција 4, со 12 консултантски денови: бруто износ од 9.090,oo денари за еден консултантски ден

На овој повик ќе се прифатат за разгледување пријави што се однесуваат на секоја од четирите позиции посебно, како и пријави што се однесуваат на 2, 3 или на сите позиции истовремено. Пријавите може да бидат од физички и од правни лица. Физички лица може да настапат како тим со заедничка пријава.

6. Краен рок и потребни документи за пријавување

Најдоцна до 7.6.2024 г., заинтересираните кандидати треба да достават:

  • Писмо за интерес (до 1 страна) во кое ќе ги прецизираат позициите од овој повик за коишто се пријавуваат, ќе ги резимираат своите клучни квалификации во однос на соодветната позиција/позиции и накратко ќе се осврнат на пристапот што би го презеле во спроведувањето на ангажманот
  • Професионална биографија, со листа на досегашни публикации и/или релевантни претходни ангажмани.

Доколку кандидати настапуваат како тим, потребно е да поднесат само едно писмо за интерес и индивидуални професионални биографии за секој член на тимот.

Документите за пријавување на повикот со назнака „Пријава за консултантски ангажман“ треба да се достават електронски, на следната е-маил адреса:

[email protected]

Постапка за избор на консултантКомисијата за избор на консултант ќе ги разгледа примените апликации, при што предвид ќе бидат земени само оние пријави коишто ја содржат комплетната документација и ги исполнуваат условите на повикот. Комисијата ќе изработи ранг листа на кандидати. Со најмногу двајца најдобро рангирани кандидати може да биде спроведено интервју. Во зависност од резултатите од оценката на документација наспроти условите на повикот и евентуалното интервју ќе биде избран кандидатот кому ќе му биде доделен ангажманот.